Transcript presentatie ‘Werken aan de toekomst van Arnhem’ door Jan Henk Bouman en Wim van Rooijen (niet opgemaakt)


Deel Jan Henk Bouman
Goedemorgen allemaal.
Deze dag staat in het teken van de Arnhem Agenda, deze dag gaat over verandering en samenwerking. Wim en ik nemen je de komende 25 minuten mee in de trends die komen en gaande zijn.
Je moet weten dat er een stille omwenteling gaande is in de wereld. Het lijkt er wel op dat systemen zoals onderwijs, politiek en zorg vastlopen. Maar ondertussen is er een enorme verander-kracht ontwikkeld. Dwarskijkers, frisdenkers en systeemprikkers pakken de handschoen op om de wereld, het land en de stad beetje bij beetje mooier te maken.
Bij Fountainheads proberen we de verander-kracht bij bedrijven en samenleving te versnellen door ondernemende mensen met elkaar te verbinden en anders naar hun eigen toekomst te laten kijken
Ik ben Jan-Henk Bouman en als veranderaar smul ik van dit tijdperk. Want we zitten niet in een tijdperk van veranderingen maar in een verandering van tijdperken zegt Jan Rotmans.
We hebben geen kristallenbol en niemand hier in de zaal heeft een blauwdruk van de toekomst. Want de toekomst bestaat niet. Er bestaat alleen het nu. En nu hebben wij invloed en nu kunnen we de keuzes maken om de eerste stappen te zetten.
Deze verandering van tijdperken heeft consequenties voor steden.
Deze verandering zorgt ook voor een verschuiving van controle en macht.
Benjamin Barber zegt dat “Landen het verleden zijn en steden de toekomst” Deze oud adviseur van Bill Clinton heeft hier veel onderzoek naar gedaan en zegt dat de stad weer het centrum van de macht moet worden. Ooit begon de democratie daar. De stad is de cruciale plek voor het oplossen van de grote maatschappelijke problemen. Steden zijn de uitdagingen voor de toekomst
Want in de stad vindt het dagelijks leven plaatst.
Hier zijn Haagse dossiers gewoon mensen.
In de stad worden innovaties gedaan. Neem Pauline van Dongen uit Arnhem zij heeft hier lokaal nieuwe stoffen gemaakt met solar zodat je altijd energie bij je hebt zodat je je mobiel kunt opladen aan je kleding.
De wereld is veranderd. Het komt niet meer terug zoals het was.
Als je denkt dat we in een gewone crisis zitten dan kijk je de verkeerde kant op. Een crisis is een kortstondige heftige periode. Heftig is deze wel maar kort niet. Hoe komt het nou dat de wereld zo snel verandert? En welke veranderingen staan ons nog te wachten?
We zijn verbonden geraakt door het internet en daardoor hebben wij veel meer invloed gekregen. 10-15 jaar geleden kwam jouw idee, kennis of gedachte niet verder dan de buurman of buurvrouw. Maar nu kan je delen wat je wilt en de wereld zit onder je vingertoppen. Alles is transparant geworden. We hebben nu veel invloed op merken, organisaties en de samenleving.
Met het maken van nieuws zijn we altijd afhankelijk geweest van anderen
We waren afhankelijk van de zogenaamde experts
Met het leren zijn we altijd afhankelijke geweest van anderen. De school en de bieb waren de enige plekken waar we informatie konden nuttigen. Tegenwoordig is informatie voor iedereen beschikbaar.
Het onderwijs is compleet aan het veranderen. Duizenden opleidingen kun je nu volgen via de MOOCS. Dit zijn opleidingen die zich richten op massale deelname. Je krijgt les van de beste professoren van de grote Internationale Universiteiten. Het is online en Gratis. Je kunt nu een levenslang blijven leren en het kost niets.
Iedereen met een smartphone heeft alle kennis onder zijn vingertoppen. Wikipedia had in 2001 nog maar 1000 artikelen. Nu zijn het er 32 miljoen in 287 talen. En Wikipedia hebben we samen opgebouwd. Geen bedrijf of overheid bezit dit, het ons van ons en zal altijd toegankelijk blijven.
We zijn naast kennis ook producten gaan delen. Iets wat ik over heb kan ik uitlenen of verhuren aan iemand die dat nodig heeft. Inmiddels is er een hele deeleconomie ontstaan.
We delen alles met elkaar. We ruilen kleding in Facebook-groepen, auto’s via carsharing websites, bedden en kamers via AirBnB en boormachines via Peerby. Dit is duurzaam en efficiënt. We willen minder bezit en doordat we meer toegang hebben gekregen. Hierdoor hoeft er minder geproduceerd te worden.
De volgende ontwikkeling is dat al onze gebouwen, objecten en apparaten met elkaar en het Internet verbonden worden via sensoren. Sensoren worden over opgeplakt. De voorspelling is dat er 30-50 miljard objecten met elkaar via internet kunnen communiceren.
Wat heb je hier nou in je stad?
Het is hartstikke goed om het onzichtbare zichtbaar te maken in jouw wijk of straat. Weet jij hoeveel koolmonoxide of stikstofdioxide er in de lucht zit bij jouw huis? Je kunt het nu zelf gaan meten. Je plakt sensoren op je balkon, je dak en ergens in je tuin en je kunt alles meten. En als de hele straat of wijk dit doet dan heb je waardevolle informatie over de luchtkwaliteit in je wijk. Je bent niet meer van anderen afhankelijk voor deze informatie. Je kunt het zelf meten en op basis van de gegevens actie ondernemen.
Al deze 30 miljard sensoren gaan informatie verzamelen. Al deze verzamelden informatie noemen we Big Data. Big Data kun je zien als een grote archiefkast die vol ligt met A4-tjes met allemaal tekst erop en alles ligt door elkaar heen. Je wordt er geen wij meer uit. Dit is ook zo met Big Data. Alleen bij Big Data kun je met slimme programmatuur en supercomputers relaties vinden tussen die data. In de stad zal veel data verzameld en geanalyseerd worden. Deze data kan veel waarde gaan toevoegen aan het dagelijks leven, de burgers, de studenten, de patiënten, etc. Wel is de vraag wie gaat deze data bezitten? De overheid, de bedrijven of is het van ons allemaal?
Wat ook een effect op ons dagelijks leven gaat krijgen is de makers-scene. We zijn met het maken van dingen altijd afhankelijke geweest van anderen. Zij hebben toegang tot dure machines en produceren wat zij denken dat wij willen. Dit doen ze in grote aantallen en niets is meer uniek. Dit is ook geen duurzaam proces blijkt want alle grondstoffen raken op. Wij hadden tot kort geleden geen toegang tot die dure machines.
Inmiddels hebben wij ook toegang tot dit soort machines en deze worden steeds goedkoper en beter. Nu kunnen we onze eigen ideeën omzetten in producten tegen zeer lage kosten in lokale fabriekjes die ontstaan.
Het is uniek en je bent er trots op omdat het zelf hebt gemaakt en je draagt bij aan een duurzamere wereld.
Je moet niet denken dat het alleen om knutselen gaat?
Neem nou deze auto, Wikispeed, gemaakt door 150 vrijwilligers uit vele landen die binnen 3 maanden een auto hebben gemaakt die 100km op 2,4 liter rijdt en ze bouwen nu aan een elektrische variant. Je kunt hem downloaden en aanpassen naar eigen inzicht en in een lokaal fabriekje bouwen.
De maker-scene richt zich niet alleen op auto’s. Dit FabLab-House is gemaakt door Fablabs, lokale fabriekjes, uit meer dan 20 landen.
Bij ieder FabLab in de wereld kan je dit huis bouwen en de kosten zijn rond de €45.000,-
De garages van de wereld gaan open. De jongens en meisjes in de makers-wereld creëren een enorme veranderkracht. Zij delen alles vrij aan de wereld, ze staan op elkaar schouders. Ze denken meer in toegang dan in bezit. Deze OpenSource wereld gaat niet uit van patenten en dit zorgt voor een enorme innovatieversnelling. Zo hebben een paar jongens Whatsapp bedacht en hebben bijna de hele sms markt vernietigd.
Universiteiten, bedrijven en wat er in dit soort garages gebeurt zijn de drijvende kracht achter de radicale innovaties op uiteen lopende gebieden.
Dit is een greep uit trends die van invloed zullen zijn op het dagelijks leven. En al deze trends groeien exponentieel snel.
De trend Kunstmatige Intelligentie pik er uit om het uit te leggen.
Kasparov was in de jaren negentig de beste schaker in de wereld. IBM wilde een supercomputer maken die hem kon verslaan. Daar deden ze jaren over en in 1997 bereikte ze het ultieme doel; Deep Blue wist te winnen van Kasparov. En nu kunnen je schaken tegen een App-je op je smartphone. Die je waarschijnlijk gratis hebt gedownload.
IBM heeft Deep Blue inmiddels door laten groeien tot de huidige supercomputer Watson. Watson heeft in 2011 het spel Jeopardy gewonnen. Een spel waar je een antwoord ziet en de vraag erbij moet verzinnen. Watson moest instaat zijn ironie en raadsels te herkennen iets waar computers doorgaans veel problemen mee hebben. Dit soort software is niet geprogrammeerd om iets uit te voeren, dit soort software kan zichzelf leren ontwikkelen.
Deep Blue is niet stap voor stap gegroeid maar exponentieel.
Stap voor stap is 1, 2 , 3, 4, 5, 6, en dit noemen we lineair. Zo is onze geschiedenis ook ontstaan, stap voor stap. Met de groei van technologie gaat het allang niet meer stap voor stap maar exponentieel. Exponentieel is een verdubbeling van de stap ervoor, dus 1,2, 4 8 16 32 .
Dat is een enorme groei snelheid. Schat eens 31 gewone stappen in? Dat is zo’n 31 meter. Schat nu eens 31 exponentiële stappen in? Dan ben je 26x de wereld rond.
Dus Deep Blue was destijds stap 2. Watson is stap 4. In 2013 heeft Watson zijn oncologie diploma gehaald, dus dit is stap 8. En nu komt Watson binnenkort beschikbaar in je mobiel, dat is stap 16. Dit zijn ongelofelijke ontwikkelingen. Zou jij nog naar een dokter gaan die geen Watson zou gebruiken?
En deze radicaal snelle ontwikkeling zijn van toepassing op alles trends. De robotisering zit ook in zijn super snelle ontwikkeling. Dit is robot NAO die ouderen in een verzorgingshuis in Vught helpt met de dagelijkse lichaamsbeweging. Nu kunnen de verpleegster zich richten op de echte zorg.
Als je iets aan je prostaat hebt dan word je in het Rijnstate Ziekenhuis geopereerd met de Da Vinci Robot. Er komt geen mensenhand meer aan te pas.
Niet voor niets dat Lodewijk Asscher in de media roept dat robots onze banen inpikken. Dat komt dit onderzoek dat in januari in The Economist gepubliceerd is. Daar zeggen ze dat 47% van de huidige banen worden over 10-15 jaar ingenomen door robots en automatisering.
De UNIE en FNV hebben becijferd dat er 65.000 banen alleen al in de financiële sector verdwijnen door automatisering. Je ziet het al gebeuren.
De Rabobank die afscheid gaat nemen van 8000 in 2014-2015 gevolgd door Achmea, ING enz. Ze zeggen ook wel dat robotisering en automatisering ook wel legaal zwartwerken is. Je betaalt geen werkgeverslasten over de arbeid. Er komen wel mensen op straat maar de inkomsten van de staat nemen af. Wat zal dit betekenen voor de inkomsten van een stad?
Natuurlijk komen er banen bij op nieuwe vakgebieden zoals Nano-technolgie. Maar zullen dat er meer zijn dan er weggaan. De toekomst zal het uitwijzen.
Alles gaat van centraal naar decentraal.
Centraal:
- Alles Top Down
- Bureaucratie
- Controle
- Kosten -baten
- Efficiency
Decentraal:
- Easycratie – zwermen – zzp-ers
- Burgerinitiatieven
- Zorgcoöperaties
- Stadsboerderijen
- Open Source
- Transparant – Open
Nu wekken we energie nog centraal op en dit distribueren we naar de huizen. Met de zonnepanelen op het dak wekken we centraal energie op. Dit heeft consequenties voor de energiemaatschappijen.
Lokaal en globaal zijn geen aparte werelden meer.
Ze zijn met elkaar verbonden. Wat je lokaal koopt kan impact hebben op de andere kant van de wereld.
En wat je lokaal maakt doe je vaak in verbondenheid met de rest van de wereld.
Dit alles verandert onze manier van leven radicaal.
De speeltjes van het verleden zijn niet meer de basis voor de toekomst.
Deel Wim van Rooijen
Stel je voor dat alle veranderingen die worden voorspeld door futurologen en trendwatchers waarheid worden Of stel je voor dat alleen wat Jan Henk zojuist heeft verteld waarheid wordt Al zou maar de helft van wat hij heeft gezegd worden bewerkstelligd. En realiseer je nu eens dat (bijna) alles wat je tot nu toe vanochtend hebt gehoord eigenlijk helemaal geen toekomst muziek is maar vandaag de dag al mogelijk is
Je kunt natuurlijk je hoofd in het ZAND STEKEN of de verandering proberen TEGEN TE HOUDEN of te ONTKENNEN maar dat is zo 1999
Als er een ding is dat we kunnen leren van de geschiedenis is het wel dat het je verzetten tegen kansen van verandering geen VOORSPRONG maar een ACHTERSTAND oplevert
Als de instrumenten en ‘speeltjes’ uit het verleden niet meer helpen om de toekomst te voorspellen en er zoveel nieuwe kansen zijn hebben we ANDERE METHODES nodig
Misschien moeten we net zo als Marty McFly in de film Back to the Future naar de toekomst reizen om te zien hoe die er uit ziet
Met de kennis die we daar opdoen verplaatsen we onszelf weer terug naar wat we vandaag De dag die we het heden noemen Dan kunnen we vervolgens een ROUTE UITSTIPPELEN naar de DROOM en het DOEL dat we gezamenlijk hebben
En dat is precies wat we vandaag ook proberen te doen
We verplaatsen ons DENKBEELDIG in Arnhem in laten we zeggen 2025
WAT is dat voor stad? WAAR staat Arnhem en de regio bekend om? WAT is het dat je in die stad wilt LEVEN WERKEN RECREËREN op BEZOEK wilt komen? HOE ziet de stad er uit voor ons en voor volgende generaties en WIE zetten er de komende jaren samen de schouders onder om de HUIDIGE KRACHT van de stad te VERSTERKEN en NIEUWE KANSEN te BENUTTEN
Om aan een stad te werken voor de volgende generaties die,
en dat is wel zeker ANDERS in de WERELD zullen staan en anders zullen LEREN
die anders zullen WERKEN en ANDER WERK DOEN en ANDERS TEGEN WERK aan zullen kijken
anders zullen LEVEN
Welk FUNDAMENT leggen wij voor onszelf, onze kinderen en kleinkinderen Hoe zorgen we er voor dat we het DNA en de ENERGIE die al in de stad zit samen VERSTERKEN en DOORONTWIKKELEN en daar waar nodig HERSTELLEN, AANVULLEN of VERNIEUWEN?
Laten we nu eens een TWEETAL PRAKTISCHE VOORBEELDEN ter hand nemen en kijken wat voor invloed ze (zouden) kunnen hebben in een stad
Jan Henk had het al over het Internet of Things Eerst zijn we ZELF VERBONDEN aan het Internet Maar in de toekomst zullen steeds meer apparaten en sensoren communiceren met het Internet
Reuze handig als je bijvoorbeeld je verwarming op afstand kunt bedienen door hem 30 minuten voordat je thuiskomt alvast aan te zetten Of om een uit te schakelen vanaf je werk als je dat was vergeten
Welke sensoren zijn er in de openbare ruimte en wat zou je daar IN ARNHEM mee kunnen of willen?
Deskundigen voorspellen dat Big Data EXPLOSIE die door Internet of Things wordt veroorzaakt, in de nabije toekomst voor SLIMME STEDEN net zo belangrijk wordt voor steden als OLIE of als ELEKTRICITEIT IN DE 19E EEUW
Big Data maakt steden EFFICIËNTER en DUURZAMER
Een SPECIALE VORM van Big Data, sensor technologie of het internet of Things is
AUTO ZONDER CHAUFFEUR
Dat is geen toekomstmuziek DIE BESTAAT AL
En deze auto heeft in Amerika in natuurlijk de omgeving van Silicon Valley al 700.000 km schadevrij gereden
De chauffeur loze auto van Google is geen auto het is een AUTOMATISCHE AUTO, AUTOMAAT EEN ROBOT vol sensoren die 1,2 mio metingen/sec maakt
En eigenlijk zijn we er al aan gewend break assist, park assist, ABS, parkeersensoren
Hoe zou een stad onder invloed van deze technologie kunnen VERANDEREN? En wil en kan Arnhem in deze ontwikkelingen voorop lopen?
En is dit eigenlijk wel een auto? Of zien we hier een nieuwe generatie TRANSPORT- en VERVOERSMIDDELEN De Google Driverless Car, maar ook tal van andere auto’s worden momenteel in STEDEN getest
Dat is een KEUZE die je kunt maken. Is dat voor Arnhem een LOGISCHE KEUZE?
Of ben je een stad met een heel ANDER SOORT DNA Wie zijn geschiedenis goed kent zal een toekomst hebben
Er zijn steden die voorop lopen met ELEKTRISCH VERVOER
Daar kun je als je dat samen besluit een AMBITIE van maken, plannen voor uitwerken vooruitstrevend zijn en blijven en een voorbeeld functie zijn
Wat biedt dat voor economische kansen?
Dat voorop lopen moet je niet alleen als overheid of vervoersbedrijf doen als je dat samen hebt besloten maar dat zou je ook moeten ondersteunen als ….
ondernemers, inwoners, kennisinstellingen etc
Wat gebeurd er als allerlei bedrijven en ‘meisjes en jongens’ in garages en zolderkamers denken dat er iets gebeurd in een stad?
Dan willen ze daar bij zijn omdat daar kennis is of wordt ontwikkeld, experimenten worden gefaciliteerd, geld kan worden verdiend of bespaard
Wat doet het met je stad als je met zijn allen MASSIEF inzet op zo’n vraagstuk Zou je dan van de Regio Arnhem dé kennis regio kunnen zijn op het gebied van dit soort nieuwe vormen van Elektrische mobiliteit
En wat gebeurt er als je dit kennisgebied ook nog uitbreidt met bijvoorbeeld de trends van de deeleconomie of duurzaamheid als extra uitgangspunt neemt?
Dan zou de Champs Elysees ooit wel eens kunnen veranderen van een complete verkeerschaos tot
een autoloos gebied een groot stadspark door ontwikkelingen die elders in Europa zijn bedacht, en getest. De autonome elektrische auto kan samen met de deeleconomie een stad compleet duurzaam veranderen zonder in te leveren op mobiliteit
Zou dat zijn oorsprong kunnen hebben in Arnhem? Er zijn voldoende kiemplantjes aanwezig denk maar eens aan green deal smart energy cities
Nu nog een duidelijke keuze maken en een AANPAKKEN
En denk nu niet dat het niet kan
Ooit zijn we zo begonnen met paard en wagen en stroomtreinen
En dat heeft ons gebracht waar we nu zijn met chauffeur loze auto’s en hoge snelheidstreinen
Hoe ziet de toekomst er uit?
Wat zal de volgende stap zijn?
Wie of WELKE STAD neemt het INITIATIEF?
Een ander voorbeeld Drones. Heel actueel weer na het filmpje van de Domtoren en gisteren uitgebreid op TV
Video: Brand bij Polynorm in Bunschoten en inzet van drone
Goede inzet zou je zeggen. Alleen werd deze man beboet.
Volgends de regels van de RLD mocht de dromen niet boven de brand vliegen om opnames te maken
Inzet van drones ernstig beperkt door regelgeving
Dit beperkt tot nu toe innovatie en leidt tot een concurrentie- en kennisachterstand
Let op de kleine lettertjes
Verplicht een vergunning aan vragen (met een gemiddelde doorlooptijd van 6 weken)
Dat werkt natuurlijk niet. Maar kan het ook anders. Zou een stad als Arnhem een regel luwe zone kunnen zijn? Of in overleg met de RLD een plek waar een ONTHEFFING van kracht is om samen uit te vinden wat wel en wat niet werkt
Zou dat niet iets zijn op de in deze regio gelegen, verlaten vliegbasis Deelen?
En zo gekke gedachte is het niet want in Zuid-Holland hebben ze voor voormalig vliegbasis Valkenburg dezelfde ideeën
En in andere landen zoals Frankrijk gebeurd het al gewoon. Dus waar wachten we nog op?
Dit zijn slechts 2 voorbeelden van wat er mogelijk is
Als je vandaag doet wat je gisteren deed krijg je morgen wat je vandaag hebt
Dus zoeken we mensen en organisaties die bereid zijn anders te DENKEN, DOEN, LEREN, WERKEN en te LEVEN
We zoeken naar pareltjes in Arnhem
Bijzondere stukjes DNA
Organisaties die lokaal experimenteren maar globaal zijn verbonden
EENLINGEN die briljante ideeën hebben en als vanzelf hun passie achterna lopen
Bitcoin-enthousiastelingen die in hun eigen woonplaats met bitcoins willen afrekenen.
En die het voor elkaar krijgen om allerlei retailers en bedrijven mee te laten doen 3 starters die er voor zorgen dat Arnhem de facto De hoofdstad is op het gebied van bitcoins En ik kan u verzekeren dat ze daar in Amsterdam jaloers op zijn
3D printshop EIGEN DESIGNS printen
experimenteren met verschillende materialen
of een 3D printcafé
Een printcafé waar HOBBYISTEN en PROFESSIONALS hun hart kunnen ophalen maar waar rond omheen opeens ook werkgelegenheid en opleidingen ontstaan voor mensen met een autistische beperking
Een techniekdag waar 15.000 mensen dansen met robots en spelen met techniek
We zijn opzoek naar Nieuwe ideeën
We zijn op zoek naar nieuwe SPELREGELS naar nieuwe NORMEN en AFSPRAKEN
We zijn op zoek naar de VERSTERKING van het DNA van Arnhem of naar NIEUW DNA waarmee we de stad kunnen versterken en ONDERSCHEIDEND kunnen laten zijn
We weten dat we nergens komen als we niet bereid zijn risico’s te nemen of FOUTEN te maken
We zoeken naar nieuwe samenwerkings- en organisatievormen.
We moeten bouwen aan nieuw vertrouwen
Elkaar los laten en op het juiste moment ondersteunen en opvangen
Je moet opnieuw leren dansen, swingen, zwemmen, vliegen en dromen
Het grote onbekende ligt namelijk altijd voor je. En als je het grote onbekende denkt te hebben gevonden dan ligt daarachter een nieuw onbekende. Het is een continue proces
Het is net als in de mist
Je moet vaak eerst van A naar B voordat je C kan zien.
We moeten samen op pad om het schijnbaar onmogelijke te realiseren
Waar droom u van als je de ogen sluit en aan Arnhem denkt in 2025?
Dat is de vraag die we ons vandaag stellen:
Wat is in 2025:
MADE IN ARNHEM?